اختلالات تجزيه اي
اختلالات تجزيه اي، انواع و نحوه درمان اختلالات گسستي
اختلالات تجزيه اي به اختلالاتي گفته مي شود كه ويژگي مشترك آن از دست دادن دوره اي هويت فردي مي باشد، در اين شرايط فرد هوشياري اش را نسبت واقعيت خود، عاطفه، حافظه و يا كاركردهاي حسي – حركتي از دست مي دهد.
به احتمال زياد شما هم حالاتي از گسست را تجربه كرده ايد زيرا وضعيتي شايع مي باشد و بسياري از افراد بعد از اتفاقات استرس زا مانند تصادف با آن رو به رو مي شوند.
هم چنين زمان هايي كه بسيار خسته هستيد ممكن است درجات بسيار خفيفي از گسست را تجربه نماييد. اما در برخي از موارد احساس واقعي نبودن، بسيار ترسناك و شديد مي شود به طوري كه بر روي كاركرد بهنجار فرد سايه مي اندازد.
اختلالات تجزيه اي با آسيب هاي رواني مانند اضطراب، مشكلات خلقي و اختلالات شخصيت همراه مي باشد و در اين شرايط بايد از مشاوره روانشناسي كمك بگيريد تا مشكلات را به خوبي تشخيص دهد و براي درمان اقداماتي را انجام دهد.
گسست در اختلالات تجزيه اي به چه معناست؟
زماني كه شخص از خودش يا محيط اطرافش جدا مي شود، خيال مي كند همه چيز خواب و روياست و در اين حالت گسست اتفاق مي افتد. در صورتي كه حالت گسست را تجربه كرده باشيد حس مي كنيد كه دنيا براي شما واقعيت ندارد و زمان به كندي مي گذرد و در اين صورت تجربياتي از گسست خواهيد داشت كه عبارت اند از:
- احساس واقعي نبودن
- نگاه كردن به خود به عنوان يك فرد سوم
- احساس جدايي نسبت به عواطف و هيجاناتي كه در درون فرد جريان دارد.
انواع اختلالات تجزيه اي
اختلالات تجزيه اي باعث گسيختگي و اشكال در كاركردهاي هوشياري، حافظه، هويت يا ادراك محيط مي شود كه به صورت ناگهاني يا تدريجي به وجود مي آيد و شامل اختلالات زير مي باشد:
- اختلال هويت تجزيه اي، چند شخصيتي
- فراموشي تجزيه اي
- اختلال گسست از خويشتن، گسست از واقعيت
اختلال هويت تجزيه اي
زماني كه فرد درگير اختلال هويت تجزيه اي مي شود يك يا چند حالت شخصيتي متفاوت از يكديگر دارند و در هر كدام از دوره هاي مختلف يكي از اين شخصيت ها بر بقيه هويت هايش غالب مي شود.
زماني كه فرد وارد شخصيت مقابل مي شود عاطفه، خلق و تمام خصوصياتي كه با آن خودش را مي شناسد و يا ديگران او را مي شناسند، دچار تغييراتي مي شود.
هم چنين به خاطر آوردن برخي از اتفاقات روزانه يا حتي اطلاعات مهم شخصي براي او سخت مي شود و در اين امر ناتوان مي شود، اين فراموشي ها باعث به وجود آمدن مشكلات جدي شده و در زمينه هاي شغلي، رانندگي و غيره مشكلاتي را ايجاد مي كند.
اين افراد تغيراتي از اين دست را به كرات تجربه مي كنند، به طوري كه خودشان را در مكان ديگري مي يابند و به يادشان نمي آيد كه چه زماني و چگونه به آن جا رفته اند.
به طور كلي اختلال هويت تجزيه اي همان چيزي است كه در اصطلاح عاميانه آن را به عنوان اختلال چند شخصيتي مي شناسيم.
در اين حالت فرد هويت يك پارچه خود را به طور ناخودآگاه به شخصيت هاي منفرد و جداگانه تقسيم مي كند كه در هر كدام از موقعيت ها يكي از آن ها كنترل شخصيت او را در دست مي گيرند.
در اين حالت ممكن است فرد از وجود شخصيت هاي مختلفش باخبر باشد و يا در هر زمان تنها يكي از آن ها كه بر ديگر شخصيت ها غالب است را شناسايي كند.
فراموشي تجزيه اي
فراموشي تجزيه اي يكي از اختلالات تجزيه اي مي باشد. در اختلال فراموشي تجزيه اي يا دزدودگي گسستي، فرد يكي از وقايع زندگي اش را كه منبع آسيب و استرس به او مي باشند را به طور ناخودآگاه از ياد مي برد.
اين وقايع به درستي در حافظه فرد ذخيره شده است اما بار آسيب زدايي شديدي به همراه دارد و فرد آن را به خاطر نمي آورد.
فراموشي تجزيه اي گاهي اوقات به يك نوع اختلال منحصر به فرد تبديل مي شود و در برخي موارد در كنار علائمي ديگر بيانگر وضعيت روانشناسي متفاوتي خواهد بود. به عنوان مثال زماني كه فرد دچار اختلال استرس پس از سانحه مي شود با رويداداهاي هولناكي رو به رو مي شود.
در برخي از موارد ذهن فرد به طور ناخودآگاه آن چه كه در زمان حادثه روي داده است را به ياد نمي آورد و انگار بخشي از تجربيات خود را از دست داده است.
البته در كنار فراموشي تجزيه اي علائم ديگري مانند احساس برانگيختگي، گوش به زنگي مفرط، اجتناب از مواجهه با عامل استرس زا و درگيري دائم با افكار مزاحم مرتبط با رويداد ناگوار وجود دارد كه در اين شرايط به متخصص كمك مي كند تا بتواند اختلال فراموشي تجزيه اي را از ساير موقعيت ها جدا كند و آن اختلال را به درستي تشخيص دهد.
اختلال مسخ شخصيت – مسخ واقعيت
زماني كه فرد درگير گسست از خويشتن نسبت به خود مي شود، احساس غير واقعي بودن، جدا بودن يا از بيرون نظاره گر خود را را تجربه مي كند و هم چنين آن فرد نسبت به افكار، احساس، حواس خود و اعمالش حس جدايي و گسست را دارد.
هم چنين فردي كه مبتلا به اختلال گسست از واقعيت مي شود احساس غيرواقعي بودن جهان خارج يا گسستگي از آن در او به وجود مي آيد به طوري كه احساس مي كند اطرافيان يا اشيا محيط روياگونه و مه گرفته اند.
به عنوان مثال فردي كه به اختلال هويت تجزيه اي مبتلا مي شود ممكن است بگويد “من كسي نيستم”، “من وجود ندارم”، يا “فكر مي كنم نمي توانم احساساتي كه در درونم جريان دارند را احساس كنم.”
احساس مسخ شخصيت حالت هاي مختلفي به خود مي گيرد و به صورت هاي گوناگون ظاهر مي شود به عنوان نمونه احساس ربات بودن، فقدان كنترل بر صحبت كردن و يا حركات و تجربه جهان از جايي خارج از بدن، همگي مربوط به مسخ شخصيت و واقعيت مي باشد. كه در افرادي كه به اين اختلال دچار هستند نمايان مي شود.
منبع : اختلالات تجزيه اي
برچسب: ،
ادامه مطلب
چگونه گوشي را كنار بگذاريم و درس بخوانيم
