چه كار والدين باعث بيش ترين آسيب به كودكان مي شود| نكات مهم تربيت فرزند
در مقاله هاي قبل، بارها در مورد اهميت تربيت فرزندان صحبت كرده ايم و تاثير رفتار والدين بر كودك را از جنبه هاي مختلف مورد بررسي قرار داده ايم. تاثير زياد رفتار و گفتار والدين بر فرزندان، از كسي پوشيده نيست. براي اينكه فرزندان بتوانند آينده خود را بسازند و افكار و رفتار خود را مديريت كنند، بايد قوي و آماده تربيت شده باشند.
پرورش و تربيت فرزندان كار بسيار سختي است كه بايد در مورد آن محتاط بود، والدين علاوه بر كارهايي كه بايد براي تربيت كودك خود انجام دهند، يك سري نبايدها نيز دارند كه بايد از آن آگاهي پيدا كنند و به آن پايبند بمانند. در اين مقاله ما به بيان اين نبايدهاي رفتاري والدين، خواهيم پرداخت.
ابراز عشق و محبت به فرزندتان را فراموش نكنيد
برخي گمان مي كنند كه اگر به فرزند خود ابراز محبت كنند و به او بگويند كه دوستش دارند، فرزندشان لوس بار مي آيد، يا برخي از والدين انقدر درگير كار و برنامه هاي روزمره خود مي شوند كه محبت كردن به فرزند خود را فراموش مي كنند، گروهي از والدين نيز تصور مي كنند كه با انجام وظايف والدي و رفع نيازهاي مادي كودك، محبت خود را به كودك ابراز كرده اند، اما بايد گفت كه ابراز محبت به كودكان بايد اختصاصي صورت گيرد. اين نكته را نبايد فراموش كرد كه كودكان تشنه محبت هستند و مهم ترين منبعي كه بايد از آن محبت دريافت كنند والدين آن ها هستند. در نتيجه بايد به كودك خود بگوييد كه دوستش داريد.
نبايد با انتقاد كلامي منظورتان را برسانيد.
معمولا بيان يك اعتراض يا انتقاد كردن بسيار آسان تر از اين است كه به صورت عملي منظور خود را برسانيد، اما اين كار برخي اوقات كارآمد نيست. بهتر است زماني كه كودك شما كار بدي كرده است، به جاي اينكه بگوييد اين كار بد است، از او انتقاد كنيد و يا سرزنشش كنيد، به او بگوييد كه اين رفتارش برايتان قابل قبول نيست و راه كارهايي عملي به او پيشنهاد كنيد تا رفتارش را اصلاح كند.
از گفتن « نه » به كودكتان نترسيد
زماني كه لازم است بايد بتوانيد به كودك خود "نه" بگوييد، حتي اگر ساعتي با شما قهر كند يا بداخلاقي كند، نبايد از حرف خود كوتاه بيايد، در اين صورت كودك شما متوجه مي شود زماني كه شما نه مي گوييد، حتما دليلي داريد و پاي حرف خود نيز هستيد. اين كار را بايد حتما انجام دهيد حتي اگر منجر به جيغ كشيدن و گريه كردن او شود، بالاخره مي فهمد كه با اين كار نمي تواند نظر شما را عوض كند و ديگر از اين ترفند براي رسيدن به خواسته هايش استفاده نخواهد كرد.
كودكتان را بچه هاي ديگر مقايسه نكنيد
مقايسه كردن كودكان معمولا با هدف تحريك آن ها براي بهتر شدن انجام مي شود، اما اين كار نتيجه برعكس دارد. مقايسه كردن كودك با ديگران فقط باعث احساس حقارت در كودك شده و اعتماد به نفسش را خدشه دار مي كند. بسياري از والدين مدام از اين روش استفاده مي كنند و حتي وقتي مي بينند اين كار نتيجه عكس دارد نيز دست از كار خود بر نمي دارند. براي ترك اين عادت غلط بايد بپذيريد كه فرزند شما يك شخص مستقل و آزاد است كه سبك زندگي و راه رشد مختص به خود را دارد. پس، از مقايسه كردن فرزندتان با ديگران، حتي خواهر و برادر خودش، به شدت بپرهيزيد.
كودك خود را در جمع تحقير نكنيد
برخي والدين تصور مي كنند كه تحقير كودك خود و آزارهاي كلامي، يك روش تربيتي درست و كارآمد است و از اين طريق مي توان به كودك اشتباهاتش را فهماند. اما در حقيقت اين روش يكي از بدترين روش هاي تربيتي است كه آثار مخرب زيادي بر كودك مي گذارد و باعث بروز پيامدهايي ناگوار در بزرگسالي مي شود. اگر اين كار در حضور ديگران و در جمع صورت گيرد، اثرات منفي آن چندين برابر خواهد بود. اگر كودك شما در جمع يا مكان شلوغ، اشتباه يا رفتار بدي مرتكب شد، بهتر است براي اينكه به او بفهمانيد كه كارش اشتباه است به جاي تحقير كردن او در آن جمع، به طور خصوصي و در خلوت با او در مورد رفتار اشتباهش صحبت كنيد و يا به او تذكر دهيد.
بيش از حد،سخت گيري نكنيد
بعضي از والدين، سخت گيري را به عنوان روش تربيتي كودك خود انتخاب مي كنند و تصور مي كند كه اين روش بهترين روش بوده و تضمين كننده موفقيت كودكان در آينده است. برخي والدين نيز در سخت گيري بسيار افراطي رفتار مي كنند و اين نكته را فراموش مي كنند كه هر كودك به طور طبيعي به آزادي و استقلال عمل تمايل دارد. بايد دانست كه سخت گيري افراطي روح آزادي كودك را از بين مي برد و او گمان مي كند كه مستقل بودن و آزاديِ عمل امري نامطلوب است. اين كار اعتماد به نفس كودك را دچار مشكل كرده و احتمال موفقيت فرزند شما، در دنياي پر از رقابت امروز را كاهش مي دهد.
بهتر است اگر كودك شما كاري مي كند كه نتيجه بد و خطرناكي ندارد و خشن و پرخطر نيست، با او مخالفت نكنيد. اين روند يادگيري كودكان است.
بغل كردن كودكتان را فراموش نكنيد
ارتباط كودك با والدين از همان بدو تولد نقش زيادي در شكل گيري هيجانات و شخصيت كودك دارد. در واقع كودك هنگام تولد وارد دنياي بيگانهاي ميشود كه با در آغوش گرفتنش توسط مادر، نوعي امنيت و آرامش به او باز مي گردد. تحقيقات نشان مي دهد كه كودكاني كه در لحظه تولد در آغوش مادر قرار داده شده اند نسبت به آن هايي كه از مادر دور نگه داشته شده اند، احساس امنيت عاطفي بيش تر در درازمدت نشان مي دهند.
هر چقدر تماس والدين به خصوص تماس فيزيكي مثل نوازش كردن و بغل كردن با كودك بيش تر باشد، احساس دلبستگي ايمن و امنيت درون كودك به نحو بهتري شكل مي گيرد.
از طرفي مطالعات نشان مي دهد، والديني كه با كودك خود ارتباط عاطفي و فيزيكي مانند بغل كردن و نوازش كردن دارند، كمتر دچار عصبانيت و خشم مي شوند. در نتيجه بغل كردن نه تنها براي كودك، بلكه براي والدينش نيز لذت بخش و مفيد است. بهتر است به طور مداوم فرزند خود را در آغوش بگيريد حتي اگر او بزرگ شده است.
به هيچ وجه از شنيدن حرف هاي كودكتان غافل نشويد
در دنياي شلوغ و پر از مشكلات امروز، نبايد فرزند خود را فراموش كنيد، زماني را به حرف زدن با او و شنيدن حرف هايش اختصاص دهيد، زيرا ممكن است بخواهد كه چيزهاي مهمي براي شما تعريف كند. زماني كه كودكان در حال تعريف مساله اي براي شما است بايد به حرف او به طور فعال گوش دهيد، بگذاريد او حرفش را بزند و در مورد حرفش نظر بدهيد تا بداند كه به همه حرفايش گوش داده ايد. در اين زمان ها بهتر است شنونده قوي و گوينده ضعيفي باشيد.
در ايجاد قانون براي خانواده و قاطعيت در مورد آن ها كوتاهي نكنيد
هيچكس بي نظمي را دوست ندارد زيرا در اين شرايط، احساس هرج و مرج و درماندگي خواهد كرد. در خانواده نيز وضع قانون و ايجاد محدوديت ها براي ايجاد نظم و هماهنگي در زندگي و روابط بين اعضاي خانواده لازم است. رعايت اين مقررات نيز باعث ايجاد آرامش دروني مي گردد. قانون و محدوديت هاي لازم، بايد بر اساس سن و نياز اعضاي خانواده وضع شود. كودكان نيز شامل اين قانون مي شوند و بايد براي آن ها نيز محدوديت گذاشت و قوانيني وضع كرد، براي مثال بايد براي ساعت خواب كودك قانوني بگذاريد، يا بچه ها بايد وسايل مورد نياز براي مدرسه خود را از شب آماده كنند، و يا زماني را براي انجام تكاليف در نظر بگيرند.
لازم است در مورد اين محدوديت ها رفتاري قاطعانه و در عين مهربان داشته باشيد.
فراموش نكنيد، به حريم خصوصي كودكتان احترام بگذاريد
كودكان نيز مانند بزرگسالان، دوست دارند حريم خصوصي داشته باشند. بهتر است به فرزندتان فضايي اختصاص دهيد و به حريم آن نيز احترام بگذاريد و از دور مراقبشان باشيد.
به جاي آن ها انتخاب نكنيد
يكي از مسائلي كه باعث افزايش اعتماد به نفس و حس مسئوليت پذيري در كودك مي شود، دادن حق انتخاب به او مي باشد. زيرا كودك متوجه مي شود كه نظر و انتخاب او مهم است، از طرفي ياد مي گيرد با توجه عواقب هر انتخابي، دست به گزينش بزند و مسئوليت آن را نيز بپذيرد. به كودك خود حق انتخاب بدهيد، اما مي توانيد گزينه هاي پيشنهادي را خصوصا براي بچه هاي كوچك تر محدود كنيد، تا انتخاب برايشان آسان تر شود.
كارهاي فرزندتان را شما انجام ندهيد
شايد گاهي سپردن كارها به كودك سخت باشد، چون ممكن است روند انجام آن طولاني شود. اما اين نبايد باعث شود كه شما هميشه كارهاي او را انجام دهيد. بهتر است كودك كارهايش را خودش انجام دهد و گاهي لازم است شما در برابر اصرار كودك براي اينكه كار را به شما بسپارد مقاومت كنيد، تا او خود كارهايش را انجام دهد. اين گونه كودك شما مسئوليت پذيرتر شده و خود را براي زندگي در آينده آماده مي كند.
فراموش نكنيد كه براي كودكتان وقت بگذاريد
بايد زماني را به طور مستمر و روزانه به كودك خود اختصاص دهيد، هرچقدر كه پرمشغله و درگير باشيد. صرف زمان با فرزندتان براي هر دوي شما لازم و عالي است. يه پيشنهاد اين است كه در روز 20 دقيقه براي انجام هر كاري كه فرزندتان مي خواهد با شما انجام دهد، اختصاص دهيد.
از صحبت كردن زودهنگام در مورد مسائل با فرزندتان اجتناب كنيد
بايد اجازه دهيد، صحبت كردن درباره هر موضوعي در زمان و شرايط مناسب آن صورت گيرد. براي مثال زماني در مورد مواد مخدر و اعتياد صحبت كنيد كه فرزندتان در مورد آن ها سوال مي كند و يا به راهنمايي شما نياز دارد. در اين زمان بايد با آن ها صحبت كنيد و حرف هاي او را نيز بشنويد. در غير اين صورت مطرح كردن آن زود و نامناسب است.
هميشه به جاي فرزندتان تصميم گيري نكنيد
والدين مي توانند براي كودك خود تصميم بگيرند، اما اين كار نبايد هميشگي و مداوم باشد، بايد به فرزندتان اجازه دهيد تا تصميم بگيرند. زيرا فقط در اين صورت است كه آن ها ياد مي گيرند كه چگونه تصميم بگيرند و عواقب تصميم خود را نيز پذيرند.
از پدر و مادر بودن نترسيد
درست است براي ايجاد ارتباط سالم و موثر بايد با فرزند خود دوست باشيد، اما اين نبايد باعث شود كه شما جايگاه خود به عنوان والدين را فراموش كنيد. زيرا چيزي كه آن ها نياز دارند والدين خوبي است كه مي توانند الگوي مناسبي براي آن ها باشند؛ در نتيجه شما بايد نقش خود در جايگاه والدين را به خوبي ايفا كنيد.
كودك خود را مجبور به يادگيري هر فعاليتي نكنيد
برخي والدين زمان هاي خارج از مدرسه فرزندشان را با كلاس هاي مختلف پر مي كند، اما اين كار اشتباه است، زيرا مدرسه رفتن به اندازه كافي وقت كودك را پر مي كند و او به زماني براي بازي كردن و استراحت هم نياز دارد. اگر مي خواهيد فرزندتان را در كلاس خاصي ثبت نام كنيد، حتما بايد نظر او را بپرسيد و بفهميد كه او تمايلي به شركت در اين كلاس دارد يا نه، اگر او علاقه اي به آن نشان نداد هرگز نبايد او را مجبور به شركت در آن كلاس كنيد.
خود را با والدين ديگر مقايسه نكنيد
پدر و مادري وظيفه بسيار سختي است، اگر بخواهيد خود را با ديگران مقايسه كنيد اوضاع كمي پيچيده مي شود. بهتر است كه خودتان باشيد و براي تصميم گيري در مورد فرزندتان به غرايز خود اعتماد كنيد. شما مي توانيد از كساني كه تجربه دارند كمك و مشورت بگيريد، اما در نهايت بايد كاري كه مي دانيد بهتر است انجام دهيد، زيرا هيچ كسي به اندازه شما نسبت به فرزندتان شناخت ندارد.
غر نزنيد
اگر كودك شما درخواستي كه داريد را سريعا انجام نداد، نبايد به او غر بزنيد، در عوض زمان هايي كه خلاف اين كار را انجام داد مي توانيد او را تشويق كنيد و از او تعريف كنيد، اين گونه كودك شما تشويق مي شود كه به درخواست هاي شما پاسخ دهد.
از كوره در نرويد
اكثر كودكان به طور طبيعي به درخواست يا دستوري كه با ملايمت مطرح شود، پاسخ بهتري مي دهند. زماني كه مي خواهيد به كودك خود چيزي بگوييد و يا از او درخواستي داريد بايد آن را با ملايمت به او بگوييد به جاي آن كه با عصبانيت و تشر برخورد كنيد. اگر فرزندتان مرتكب اشتباهي شد نيز نبايد از كوره در برويد، بلكه با حفظ خونسردي مي توانيد او را متوجه اشتباهش كنيد. اين نوع برخورد ملايم اثربخشي بيشتري خواهد داشت.
از خواندن كتاب براي فرزند خود دست نكشيد
براي اين كه كودك شما به مطالعه علاقه مند شود، بهتر است براي او كتاب بخوانيد. نبايد كتاب خواندن براي او را متوقف كنيد، مي توانيد موقع خوابيدن براي او داستان بخوانيد يا اين كار را به نوبت انجام دهيد، يعني گاهي شما براي او داستان بخوانيد و گاهي اجازه دهيد او براي شما داستان بخواند.
منبع : چه كار والدين باعث بيش ترين آسيب به كودكان مي شود| نكات مهم تربيت فرزند
برچسب: ،
ادامه مطلب